Στα Αμπελάκια … των αγροτικών αγώνων! Στο μπαλκόνι των Τεμπών…
Τα στενά των Τεμπών από την αρχαιότητα ακόμη αποτελούσαν το πέρασμα στην Βόρεια Ελλάδα. Ένα στενό μα συνάμα κομβικό σημείο που σχεδόν ανταμώνουν δύο από τους πολυτραγουδισμένους ορεινούς όγκους της χώρας μας. Κάπου εδώ δίνει και το δικό του στίγμα ο ποταμός Πηνειός (της Λαρίσης το ποτάμι) που περνά μέσα από ψηλά βράχια των στενών για να απλωθεί πολύ αργότερα στην αγκαλιά του Αιγαίου πελάγους! Πάνω από τα πάλαι ποτέ διόδια των Τεμπών ένα χωριό βρίσκεται σκαρφαλωμένο στις πλαγιές του όρους Κισσάβου που έχει τις ρίζες του βαθειά μέσα στην ιστορία του Ελληνικού έθνους.
Εδώ πάνω πέρα από τα μπλόκα των Αγροτών που ταλαιπωρούν κάποιες φορές όχι αδίκως όλους τους ταξιδευτές που ζούμε και αναπνέουμε μέσα στην φύση εργαζόμενοι για ένα καλύτερο αύριο!
Εδώ τα πάντα κινούνται σε άλλους ρυθμούς! Η ιστορικότητα των Αμπελακίων μεταφέρει τα βήματα του ταξιδιώτη αρκετά μακριά έως και δύο αιώνες πίσω τότε που άξιοι Έλληνες έμποροι κυρίευαν τα παζάρια της τότε Ευρώπης.
Σήμερα τα πετρόχτιστα σοκάκια αναλαμβάνουν την περιήγηση εκείνων που αναζητούν την αλήθεια για την παλιά Ελλάδα στα απομεινάρια της Ιστορίας του χωριού. Τα απογεύματα και τα βράδια το άρωμα της Ελλάδας διαδέχονται τα ευωδιαστά πιάτα που σερβίρονται στις παραδοσιακές ταβέρνες του χωριού.
Ο πρώτος εμπορικός συνεταιρισμός
Δυστυχώς πολλοί λίγοι Έλληνες είχαν την δυνατότητα να δουλέψουν ομαδικά κατά την διάρκεια του 18ου αιώνα με πνεύμα ομαδικό για το κοινό καλό όλων. Το χωριό μετρά τουλάχιστον επτά αιώνες παρουσίας στο βουνό του Κισσάβου, αλλά έγινε γνωστό παγκοσμίως όταν δημιουργήθηκε ο πρώτος εμπορικός συνεταιρισμός σε ολόκληρο τον τότε κόσμο!
Η «Κοινή Συντροφιά» των Αμπελακίων ενωμένοι με κοινό στόχο (τι λέμε τώρα)το 1778 με πρωτοβουλία του Γεωργίου Μαύρου, και με την συμμετοχή όλων των κατοίκων του χωριού που εργαζόταν για την παραγωγή νήματος, το οποίο έβαφαν με κόκκινο χρώμα που προερχόταν από το «ριζάρι» που φύτρωνε στην γύρο περιοχή. Οι εξαγωγές του συνεταιρισμού στην Ευρώπη αλλά και οι πρωτοποριακές εμπορικές κινήσεις για τα ελληνικά δεδομένα μετέτρεψαν τα Αμπελάκια σε ένα εύρωστο χωριό, ξακουστό για τα αρχοντικά του, την υψηλή μόρφωση των κατοίκων του που αποδεικνύει η ύπαρξη σε αυτό ενός από τα μόλις 14 σχολεία που υπήρχαν σε ολόκληρο το τότε Πανελλήνιο σκηνικό.
Τι να κάνετε στα Αμπελάκια;
Να επισκεφτείτε Το «Αρχοντικό του Σβαρτς»: Πρόκειται για το αρχοντικό του Γεωργίου Μαύρου, που ήταν και ο εμπνευστής της « αμπελακιώτικης συντεχνίας» που κατάφερε να επέκτεινει την δραστηριότητά της στην Γερμανία και την Αυστρία, όπου χαρακτηριστικά τον αποκαλούσαν Σβαρτς. Πέρα από τις αίθουσες ενός εξαιρετικού δείγματος τοπικής αρχιτεκτονικής, θα έχετε την ευκαιρία να ακολουθήσετε τα βήματα της ιστορικής «Συντροφιάς» μέσα στο φρουριακής μορφής κτίσμα με τις ενδιαφέρουσες τοιχογραφίες.
Επίσης…
Το Λαογραφικό Μουσείο: Παραδοσιακά εργαλεία, αντικείμενα άλλων εποχών και άφθονο… χωριάτικο υλικό σε ένα κτίριο-χρονομηχανή που αναλαμβάνει να σας συστήσει στην ζωή προ τεχνολογίας.
Τον ιστορικό ναό του Αγίου Γεωργίου, που είναι χτισμένος τον 15ο αιώνα και εφοδιασμένος με σπάνιες αγιογραφίες. Αξίζει επίσης η επίσκεψη στην κεντρική εκκλησία του χωριού, την Αγία Παρασκευή με το «νησιώτικο» χρώμα, αλλά και στο ξωκλήσι του Άη-Λια, στο οποίο οδηγεί μία πανέμορφη διαδρομή λίγο έξω από το χωριό.
Το Μουσείο Εθνικής Αντίστασης 1940-1949, που κάποτε ήταν το σπίτι του Θανάση Χαμαϊδή, ο οποίος το είχε μετατρέψει σε μυστικό τυπογραφείο επί Κατοχής και πλέον είναι ανοιχτό για το κοινό.
Τους πωλητές παραδοσιακών προϊόντων, όπως το τσίπουρο, το κρασί, τα υπέροχα γλυκά του κουταλιού και τα κάστανα Κισσάβου, τα οποία θα συναντήσετε σε αφθονία στην περιοχή.
Τα πέριξ του χωριού, στα οποία θα ανακαλύψετε τμήματα ενετικών τειχών, παλιών πύργων, καθώς και του Κάστρου της Ωριάς ή το μονοπάτι που επέλεξε ο Μέγας Αλέξανδρος για να αφήσει τα «πατήματά του» όταν πέρασε από εδώ καθώς κατηφόριζε προς την Θήβα!
Πού να φάτε
Πρώτη επιλογή, η ταβέρνα του «Τάκη» στην πλατεία του χωριού, όπου θα απολαύσετε την «σπεσιαλιτέ» της περιοχής στα καλύτερά της, τα παϊδάκια, καθώς και την εξαίσια μελιτζάνα που ετοιμάζει η κυρία Μαίρη, όσο εσείς απολαμβάνετε το ντόπιο κρασί δίπλα στο τζάκι.
Στο «Ριζάρι» και στο «Αρχοντικό» για εξαιρετική σούβλα, την οποία άλλωστε τιμούν και στήνουν όλες οι ταβέρνες του χωριού τα σαββατοκύριακα.
Το Café Μύλος κοντά στην πλατεία αποτελεί μια καλή επιλογή για να απολαύσετε τον καφέ σας μετά από μια μικρή βόλτα που θα κάνετε όταν αποχωριστείτε το μεσημεριανό τραπέζι.
Όλες οι Ταβέρνες έχουν προσιτές τιμές και έτσι μια παρέα 4 ατόμων μπορεί να απολαύσει τα πλούσια εδέσματα δαπανώντας από 10-15 €.
Παντελής Τζερτζεβέλης