H πρώτη μου δημοσιογραφική αποστολή με τον (ποδοσφαιρικό) ΠΑΟΚ, ήταν το 1997 στο Λονδίνο με την Άρσεναλ, ακολούθησε η Μαδρίτη με την Ατλέτικο και την επόμενη χρονιά η Γλασκόβη με την Ρέιντζερς.
Η τέταρτη, ήταν στην Τιφλίδα! Λοκομοτίβ Τιφλίδας – ΠΑΟΚ.
Μέσα Σεπτεμβρίου του 1999, καλοκαιράκι όπως εδώ. Η Τιφλίδα τότε, ήταν μια μοναδική εμπειρία. Η πρωτεύουσα της Γεωργίας, που δεν είχε κλείσει ακόμη ούτε δεκαετία από την ανεξαρτησία της, μετά τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης, κι αυτό το μύριζες. Είχε μια ωραία αύρα, ήταν κάτι μεταξύ Ευρώπης και Ασίας.
Ήταν σε μια εποχή, που η Τιφλίδα είχε αρχίσει να προσπαθεί να εκσυγχρονιστεί, να ξεχάσει το παρελθόν της.
Πολλά μου έκαναν εντύπωση εκείνο το τριήμερο.
Στο αεροδρόμιο της Τιφλίδας, μόλις κατεβήκαμε από το αεροπλάνο, είδαμε τον Όμηρο Ιωσηφίδη μαζί με την οικογένειά του να περιμένει τον ΠΑΟΚ. Αν δεν σας λέει κάτι το όνομα, θα τον ξέρετε σίγουρα σαν “Ομάρ Τετράτζε”. Λίγο αργότερα, ήρθε στον ΠΑΟΚ.
Ο Τετράτζε είναι από την Γεωργία, την μεγάλη καριέρα του την ξεκίνησε από την Ντιναμό Τιφλίδας.
Στον δρόμο είδα μια πινακίδα, Ερεβάν 250 χιλιόμετρα, Μπακού καμιά 400 χιλιόμετρα, και κατάλαβα πόσο μακριά είμαστε!
Το πρώτο σοκ ήρθε όταν ψάξαμε το ξενοδοχείο, που μας είχε κλείσει το ταξιδιωτικό πρακτορείο, που συνεργάζονταν τότε με την ΠΑΕ.
Δεν ήταν ξενοδοχείο, ήταν δωμάτια – ξενώνες, σε διαμερίσματα Γεωργιανών, που έβγαζαν έτσι ένα χαρτζηλίκι, σε κάτι μπλοκ σοβιετικού τύπου κατοικιών, σαν τις δωδεκαόροφες στην Λαγκαδά. Αυτές στη Λαγκαδά, θυμίζουν Μανχάταν.
Κάποιοι οπαδοί ανέβηκαν κι έμειναν, οι δημοσιογράφοι αρχίσαμε να ψάχνουμε μόνοι μας ξενοδοχείο, μαζί με τον Γεωργιανό οδηγό μας.
Εκείνη την εποχή, υπήρχε μόνο ένα δυτικού τύπου ξενοδοχείο στην Τιφλίδα. Ήταν αυτό που είχε κλείσει ο ΠΑΟΚ. Η τιμή ήταν κάπου στα 300-400 δολάρια τη βραδιά κι έτσι συνεχίσαμε την αναζήτηση.
Τελικά, βρήκαμε ένα πανδοχείο, μου μύριζε υγρασία, και τα παράθυρά του ήταν αμπαρωμένα με σιδεριές. Πρέπει να είχε πολλή… εγκληματικότητα.
Το βράδυ καθίσαμε να δούμε Τσάμπιονς Λιγκ, έπαιζε Τσέλσι – Μίλαν. Ήταν παράξενο, το παιχνίδι ξεκίνησε στις 11.45μμ. Η Γεωργία είναι δύο ώρες μπροστά.
Το άλλο πρωί, η βόλτα στην Τιφλίδα ήταν ωραία. Ένας μεγάλος ποταμός διαρέει την πόλη, στις άκρες της λεωφόρου πολύς κόσμος, σκότωνε την ώρα του συζητώντας, οκλαδόν.
Πήραμε ένα ταξί να πάμε στο κέντρο, στο πίσω δεξιά παράθυρο είχε μια τρύπα. Μάλλον από σφαίρα.
Η ατμόσφαιρα ήταν περίεργη, αλλά ωραία. Στον δρόμο παλιού τύπου αυτοκίνητα, λεωφορεία άλλης εποχής, παρέπεμπαν σε ελληνικές ταινίες με Βουγιουκλάκη – Παπαμιχαήλ, Σοβιετικά σχεδόν παρατημένα θεώρατα κτίρια και μπλοκ κατοικιών. Απέναντι, όμως, υπήρχε ένα Mc Donalds.
Στο κέντρο άρχιζε να βλέπει κανείς τις πρώτες δυτικές επιρροές.
Στην περιοχή των πανεπιστημίων ήταν πιο ωραία, πολλά καφέ, πολύς νεαρόκοσμος. Μπήκαμε σε ένα καφέ, ο μάστορας άκουσε ελληνικά, μας έκανε φραπέ και μέχρι να φύγουμε, το μαγαζί έπαιζε μόνο ελληνική μουσική. Νταλάρας, Γλυκερία και τέτοια.
Το βράδυ μας έκαναν το τραπέζι, νομίζω η Λοκομοτίβ Τιφλίδας. Σε ένα ταβερνάκι υπαίθριο, κοντά στο ποτάμι, με πολύ πράσινο. Ότι υπήρχε πάνω και γύρω από το τραπέζι θύμιζε Ελλάδα. Όλα ήταν τόσο ίδια.
Ο κόσμος ήταν φοβερά φιλόξενος, φιλικός και εξυπηρετικός. Θύμιζε σε πολλά τον μέσο Έλληνα, πριν μας αλλοιώσει η… εξέλιξη.
Στην Γεωργία υπήρχαν πολλοί Έλληνες. Όχι τόσο στην Τιφλίδα, όσο σε κάποιες άλλες περιοχής, στον νότο ή στα παράλια. Εκείνη την εποχή είχαν αρχίσει να την κάνουν οι περισσότεροι, για τον παράδεισο της δυτικής Ελλάδας. Ελληνικά ακούσαμε πάντως.
Ένα χρόνο αργότερα, είδα αρκετούς σε ένα χωριό – γκέτο, μόνο για παλλινοστούντες, κάπου έξω από το Σουφλί πάνω στο βουνό. Σίγουρα δεν ήταν αυτό, που είχαν φανταστεί ως “ελληνικό παράδεισο”.
Κάποια στιγμή πήγαμε στο γήπεδο για την προπόνηση.
Το “Μπόρις Παϊχάτζε” ήταν ένα από τα μεγαλύτερα στάδια της Σοβιετικής Ένωσης, χωρούσε κάπου 70 χιλιάδες κόσμο, είχε φιλοξενήσει και αγώνες της Εθνικής της Σοβιετικής Ένωσης.
Απ΄ έξω ήταν φανερό πως δεν υπάρχαν τόσα χρήματα, για να ανακαινίζουν οι Γεωργιανοί και τα γήπεδα. Στους διαδρόμους, από την είσοδο ως τον αγωνιστικό χώρο, μέσα από τα αποδυτήρια, μύριζε… παλιό. Σε έπιανε, όμως, δέος όταν σκεφτόσουν τι Σοβιετικοί παιχταράδες περπάτησαν εκείνους τους διαδρόμους.
Βγήκαμε στο ταρτάν, το έσπρωξα λίγο με το παπούτσι, σηκώθηκε ένα κομμάτι από το ταρτάν. Ήταν πολύ παλιό.
Στο γήπεδο υπήρχαν καρεκλάκια μόνο στις πολύ κεντρικές κερκίδες, ήταν σχεδόν 20 χιλιάδες. Τόσοι μπορούσαν να μπουν στο γήπεδο, το υπόλοιπο έμενε κενό.
Τη μέρα του αγώνα πήγαμε νωρίς στο γήπεδο, θα έκανα τη μετάδοση για το Αθλητικό Μετρόπολις, που είχε πληρώσει τηλεφωνική γραμμή, αλλά γραμμή δεν υπήρχε στο γήπεδο.
Δύο τύποι του αντίστοιχου ΟΤΕ της Γεωργίας, με τα σύνεργα στο χέρι, δεν καταλάβαιναν τίποτα πλην γεωργιανών και ήθελαν να μας εξηγήσουν ότι γραμμή δεν υπήρχε. Όταν έψαξα τον παρατηρητή της ΟΥΕΦΑ, ξαφνικά οι υπάλληλοι του ΟΤΕ της Γεωργίας, βρήκαν και τις γραμμές και τις συσκευές και όλα, και η μετάδοση ξεκίνησε κανονικά.
Το ματς είχε πολύ πλάκα, ο ΠΑΟΚ έβαζε γκολ, όποτε ήθελε και στο 0-7 ένιωσα έναν Έλληνα συνάδελφο να αγωνιά στις επιθέσεις του ΠΑΟΚ και να χτυπά το τραπέζι στις ευκαιρίες.
Ήταν η χρυσή εποχή του χρηματιστηρίου στην Ελλάδα, οι μετοχές έπαιρναν κάθε μέρα 8% πάνω και περίμενε το όγδοο γκολ γιατί είχε έτοιμο τον τίτλο. “Limit up στην Γεωργία”. Μείναμε στα επτά, πάει ο τίτλος.
Ο δε πίνακας του γηπέδου, είχε μείνει στα έξι, γιατί δεν είχε άλλη σειρά για τον σκόρερ του 7ου γκολ.
Από ποδόσφαιρο η Λοκομοτίβ Τιφλίδας λίγα πράγματα. Κατάλαβα ότι όλοι ήθελαν να παίξουν καλά, για να έρθουν μεταγραφή στην Ελλάδα. Τα κατάφερε μόνο ο Λεβάν Κεμπάτζε.
Θέλω να ξαναπάω τώρα στην Τιφλίδα. Είμαι σίγουρος ότι στα 17 χρόνια που μεσολάβησαν, λίγα πράγματα έμειναν να θυμίζουν εκείνη την εποχή.
Λογικά η πρωτεύουσα της Γεωργίας θα είναι πια μια σύγχρονη ευρωπαϊκή πρωτεύουσα (ή έστω κάτι μεταξύ Ευρώπης και Ασίας, όπως πέρσι το Μπακού). Το δε “Μπόρις Παϊχάτζε Ντιναμό Αρένα” είναι σήμερα ένα δυτικού τύπου γήπεδο, που είμαι σίγουρος ότι στην Ελλάδα δεν έχουμε.
Λογικά, οι άνθρωποι εκεί θα είναι το ίδιο φιλόξενοι, φιλικοί και εξυπηρετικοί, λογικά το ίδιο θα είναι και το ποδόσφαιρό τους. Οι καλοί παίκτες φεύγουν νωρίς στην Ευρώπη.
Δεν έγραψα τίποτα για το παιχνίδι, νομίζω ότι αν ο ΠΑΟΚ καταφέρει να αποκλειστεί από την Ντιναμό Τιφλίδας θα έπρεπε να μείνουμε όλοι εκεί. Αλλά η ρεβάνς είναι στην Τούμπα.