Μάχη για την καρέκλα του δημάρχου και του περιφερειάρχη θα δώσουν τον προσεχή Μάιο εκατοντάδες υποψήφιοι και μαζί τους άλλοι τόσοι για την εκλογή τους στις πρώτες θέσεις των ψηφοδελτίων, με στόχο να εξασφαλίσουν μια αντιδημαρχία, αντιπεριφέρεια ή και την προεδρία στα αντίστοιχα όργανα της τοπικής αυτοδιοίκησης, θέσεις που σημειωτέον είναι όλες έμμισθες.
Οι εν ενεργεία αιρετοί το γνωρίζουν, ωστόσο οι ενδιαφερόμενοι που επιθυμούν να ασχοληθούν με τα κοινά θα πρέπει να λάβουν υπόψη τους πως στην εποχή των μνημονίων και των συνεχιζόμενων περικοπών οι απολαβές είναι πολύ μικρότερες σε σχέση με το παρελθόν. Αν δηλαδή ασκούν ένα ελεύθερο επάγγελμα που είναι προσοδοφόρο ή είναι στο δημόσιο, καλά θα κάνουν να το ξανασκεφτούν, αφού το να καταστούν φορείς… εξουσίας δεν σημαίνει σε καμία περίπτωση ότι θα αυξήσουν τα έσοδά τους.
Οι κρατήσεις στις αποδοχές τους είναι πολύ υψηλές, οι αποζημιώσεις τους πλέον είναι αρκετά μειωμένες (έξοδα παραστάσεων κ.ά.), ενώ την ίδια ώρα οι δήμαρχοι και οι περιφερειάρχες αναγκάζονται να βάζουν συχνά το χέρι στην τσέπη, λόγω της συμμετοχής τους σε κοινωνικές εκδηλώσεις.
Εν ολίγοις τίθεται το ερώτημα: Η υποψηφιότητα υποδεικνύει πρόθεση προσφοράς στα κοινά ή ευκαιρία για να γεμίσει το πορτοφόλι, την ώρα που ο μισθός του δημάρχου, σε μικρομεσαίο δήμο, έχει ταβάνι καθαρά περίπου τα 2.000 ευρώ, του αντιδημάρχου περίπου τα 1.500 ευρώ, του προέδρου του δημοτικού συμβουλίου περί τα 600 – 700 ευρώ και των προέδρων των νομικών προσώπων τα 500 – 510 ευρώ; Να σημειωθεί ότι οι μισθοί δεν αφορούν οκτάωρο αλλά πολύωρη απασχόληση, λόγω των πολλών υποχρεώσεων που προκύπτουν για τους αιρετούς σχεδόν σε καθημερινή βάση. Αντίθετα, κατά τι πιο αυξημένος είναι ο μισθός του γενικού γραμματέα, στην ίδια κατηγορία δήμων, ο οποίος αμείβεται από 1.450 ευρώ έως 1.600, ανάλογα με την οικογενειακή του κατάσταση ή το πτυχίο ΑΕΙ.
Εξαίρεση στην αποτελούν μόνο οι μεγάλοι δήμοι, όπως της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης, που έχουν πληθυσμό άνω των 100.000 κατοίκων, και οι 13 περιφερειάρχες, ο καθαρός μισθός των οποίων αγγίζει τα 3.000 ευρώ και των αντιπεριφερειαρχών τα 1.950 – 2.000 ευρώ.
Η «ΜτΚ» παρουσιάζει τις αμοιβές που λαμβάνουν μηνιαίως δήμαρχοι, αντιδήμαρχοι, δημοτικοί σύμβουλοι, γ.γ. δήμων, περιφερειάρχες, αντιπεριφερειάρχες και οι γενικοί γραμματείς τους.
Υψηλότερα αμειβόμενοι οι δήμαρχοι Θεσσαλονίκης και Κορδελιού – Ευόσμου
Με βάση την ισχύουσα τροποποίηση της νέας ΚΥΑ, οι δήμαρχοι μεγάλων δήμων (στην Κεντρική Μακεδονία είναι οι δήμοι Θεσσαλονίκης και Κορδελιού – Ευόσμου), που ο πληθυσμός τους ξεπερνά τις 100.000 κατοίκους, η καθαρή αντιμισθία φτάνει περίπου τα 3.000 ευρώ. Με το ίδιο ποσό αμείβονται και οι 13 περιφερειάρχες, ενώ ικανοποιητικά αμείβονται και οι αντιπεριφερειάρχες, αλλά και οι αντιδήμαρχοι των μεγαλουπόλεων.
Ειδικότερα στα 4.275 ευρώ (μεικτά) είναι ο μισθός του δημάρχου Θεσσαλονίκης, Κορδελιού – Ευόσμου και των άλλων 16 αιρετών που ηγούνται μεγαλουπόλεων όπως Πάτρα, Πειραιάς, Ηράκλειο, Λάρισα, Βόλος, Περιστέρι, Ρόδος, Ιωάννινα, Χανιά, Αχαρνές, Νίκαια, Χαλκίδα, Κέρκυρα, Καλλιθέα. Ο αντιδήμαρχος αμείβεται με 2.137,50 (μεικτά), τα καθαρά κυμαίνονται από 1.200 έως 1.500 ευρώ, ενώ ο πρόεδρος του δημοτικού συμβουλίου με 900 ευρώ (τα καθαρά είναι περί τα 700 ευρώ).
Σε πληθυσμιακά μικρότερους δήμους, από 20.000 έως 100.000 κατοίκους, όπως η Θέρμη, Αμπελόκηποι – Μενεμένη, Νεάπολη – Συκιές, Θερμαϊκός, Δέλτα κ.α. η αμοιβή του δημάρχου ανέρχεται στα 3.420 ευρώ, με τα καθαρά λεφτά να κυμαίνονται από 1.850 έως τα 2.000 ευρώ. Αντίστοιχα, του αντιδημάρχου στις 1.710 ευρώ, με τα καθαρά να αγγίζουν τα 1.200 – 1.400 ευρώ, ενώ ο πρόεδρος του δημοτικού συμβουλίου λαμβάνει μηνιαίως 720 ευρώ μεικτά.
Οι αντίστοιχες αμοιβές σε δήμους κάτω από 20.000 κατοίκους, όπως ο δήμος Αμφίπολης (Σέρρες), Κασσάνδρας (Χαλκιδικής) για το μεν δήμαρχο είναι 2.565 ευρώ (μεικτά), για τον αντιδήμαρχο 1.282,50 (μεικτά), ενώ για τον πρόεδρο του δημοτικού συμβουλίου 540 ευρώ.
Ακόμη πιο αδικημένοι είναι οι δημοτικοί και περιφερειακοί σύμβουλοι, και τα μέλη των επιτροπών (οικονομική, ποιότητας ζωής κ.ά.), που λαμβάνουν αποζημίωση μόλις 64 ευρώ ανά συνεδρίαση (μεικτά), με τα καθαρά τους να φτάνουν τα 48 ευρώ.
Η τροποποίηση της ΚΥΑ… έσωσε τους μισθούς
Τα τελευταία χρόνια οι αποδοχές των αιρετών έχουν συρρικνωθεί, ωστόσο δεν ακολουθούν αναλογικά τις μειώσεις των αποδοχών των υπόλοιπων εργαζόμενων Ελλήνων.
Για τον καθορισμό των απολαβών των αιρετών σε δήμους και περιφέρειες, ο νόμος 3852/2010 «Καλλικράτης» έλαβε αρχικά ως μέτρο το μισθό του γενικού γραμματέα υπουργείων και με βάση πληθυσμιακά κριτήρια καθόριζε τις αποδοχές των εκλεγμένων. Ωστόσο νέα δεδομένα σε ό,τι αφορά τους μισθούς των δημάρχων και περιφερειαρχών δημιουργεί η απόφαση του υπουργείου Οικονομικών, η οποία άρχισε να εφαρμόζεται από τις 6 Ιανουαρίου 2019.
Ειδικότερα, σύμφωνα με την απόφαση των υπουργού Εσωτερικών Αλέξη Χαρίτση και του αναπληρωτή υπουργού Οικονομικών Γιώργου Χουλιαράκη, με την οποία τροποποιήθηκε προγενέστερη απόφασή τους από τη 10η Οκτωβρίου 2018, καθορίζονται οι αποδοχές αιρετών οργάνων των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης, καθώς και αυτές των γενικών γραμματέων των δήμων.
Βασική διαφορά σε αυτήν την τροποποίηση είναι το γεγονός ότι με την ΚΥΑ ΚΥΑ 72865/10.12.2018 αποσυνδέονται οι αποδοχές των αιρετών της τοπικής αυτοδιοίκησης από την αντιμισθία των γενικών γραμματέων των υπουργείων. Υπενθυμίζεται ότι η τελευταία αναπροσαρμογή στις αντιμισθίες των αιρετών έγινε στα τέλη του 2015 και τέθηκε σε ισχύ στις αρχές του 2016, ενώ με βάση τον πίνακα με τις αποδοχές τους φαίνεται ότι οι αιρετοί εκπρόσωποι της τοπικής αυτοδιοίκησης δεν έχουν μειώσεις αλλά ούτε αυξήσεις σε σχέση με το 2016.
Ένδοξο παρελθόν και ένδοξο παρόν για λίγους
Για παράδειγμα, οι πρώτοι «καλλικρατικοί» μισθοί δημάρχων σε δήμους 20.000 έως 100.000 κατοίκων αναλογούσαν στο 80% του μισθού του γενικού γραμματέα, ενώ οι μισθοί των αντιδημάρχων στο 50% αυτών των δημάρχων. Με το «μεσοπρόθεσμο» πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής, οι αποδοχές του γενικού γραμματέα μειώθηκαν σημαντικά, συμπαρασύροντας και τους μισθούς των αιρετών, οι οποίοι αναδιαμορφώθηκαν.
Σύμφωνα πάντως με αυτοδιοικητικούς παράγοντες, ενώ οι απολαβές των αιρετών είναι μειωμένες, σε πολλούς δήμους, μεγάλους και μικρομεσαίους, υπάρχουν υπάλληλοι που είναι υψηλόμισθοι όπως και νομικοί σύμβουλοι. Πρόκειται κυρίως για διευθυντές υπηρεσιών, με πολλά χρόνια υπηρεσίας, ο μισθός των οποίων υπερβαίνει ακόμη και του δημάρχου. Το ίδιο συμβαίνει και με πολλούς νομικούς συμβούλους ΟΤΑ, είτε μονίμους είτε με ορισμένη σχέση εργασίας.
Τι προβλέπει η νέα ΚΥΑ
Οι αμοιβές των αιρετών και των γενικών γραμματέων των δήμων καθορίστηκαν με κοινή απόφαση των υπουργείων Εσωτερικών και Οικονομικών, η οποία δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως και υπογράφουν ο υπουργός Εσωτερικών Α. Χαρίτσης και ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Γ. Χουλιαράκης.
Συγκεκριμένα, ο χάρτης των αποδοχών των αιρετών διαμορφώνεται ως εξής:
* Η αντιμισθία των δημάρχων σε δήμους µε πληθυσμό άνω των 100.000 κατοίκων ορίζεται σε 4.275 ευρώ, των δημάρχων των δήμων µε πληθυσμό από 20.000 έως 100.000 κατοίκους σε 3.420 ευρώ και των δημάρχων των δήμων µε πληθυσμό κάτω των 20.000 κατοίκων σε 2.565 ευρώ.
* Οι αντιδήμαρχοι λαμβάνουν το πενήντα τοις εκατό (50%) της αντιμισθίας που αναλογεί στο δήμαρχο, ενώ οι πρόεδροι των δημοτικών συμβουλίων λαμβάνουν το είκοσι ένα τοις εκατό (21%) αυτής.
* Η αντιμισθία που δικαιούνται τα αιρετά όργανα των δήμων, σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις, προσαυξάνεται κατά τα οριζόμενα στην παρ. 4 του άρθρου 92 του ν.3852/2010.
* Οι αποδοχές που δικαιούνται να εισπράττουν οι γενικοί γραμματείς των δήμων καθορίζονται ως ποσοστό 65% επί της αντιμισθίας του οικείου δημάρχου.
* Οι μηνιαίες αποδοχές των προαναφερόμενων γενικών γραμματέων σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να είναι κατώτερες των αντίστοιχων αποδοχών των υπαλλήλων ειδικών θέσεων 1ου βαθμού, όπως αυτές καθορίζονται κάθε φορά.
Πέραν των ανωτέρω αποδοχών, στους εν λόγω γενικούς γραμματείς καταβάλλεται και η οικογενειακή παροχή, σύμφωνα με τους όρους και τις προϋποθέσεις που καθορίζονται κάθε φορά από τις κείμενες διατάξεις.
* Η αντιμισθία του περιφερειάρχη σε 4.275 ευρώ
* Στον αντιπεριφερειάρχη καταβάλλεται αντιμισθία ύψους 3.206,25 ευρώ και στον πρόεδρο του περιφερειακού συμβουλίου καταβάλλεται αντιμισθία ύψους 1.125 ευρώ
* Η αντιμισθία που δικαιούνται τα ανωτέρω αιρετά όργανα, σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις, προσαυξάνεται κατά τα οριζόμενα στην παρ. 4 του άρθρου 181 του ν.3852/2010.
ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΑΠΟΔΟΧΕΣ ΜΕ ΚΑΘΟΡΙΣΜΟ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΚΥΑ
Περιφερειάρχης 4.275,00
Αντιπεριφερειάρχες 3.206,25
Δήμαρχοι άνω 100.000 κατοίκων 4.275,00
Δήμαρχοι 20.000 -100.00 κατοίκων 3.420,00
Δήμαρχοι κάτω των 20.000 κατοίκων 2.565,00
Αντιδήμαρχοι άνω των 100.000 κατοίκων 2.137,50
Αντιδήμαρχοι 20.000 -100.00 κατοίκων 1.710,00
Αντιδήμαρχοι κάτω των 20.000 κατοίκων 1.282,50
ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΑΝΤΙΜΙΣΘΙΑ ΜΕΧΡΙ ΤΟΝ ΚΑΘΟΡΙΣΜΟ ΜΕ ΝΕΑ ΚΥΑ
Πρόεδροι περιφερειακού συμβουλίου 1.125,00
Πρόεδροι δημοτικών συμβουλίων άνω των 100.00 κατοίκων 900,00
Πρόεδροι δημοτικών συμβουλίων 20.000 – 100.000 κατοίκων 720,00
Πρόεδροι δημοτικών συμβουλίων κάτω 20.000 540,00
*Δημοσιεύθηκε στη “ΜτΚ” στις 13 Ιανουαρίου 2019
