Η Σάρα Γκίλμπερτ, είναι καθηγήτρια στο πανεπιστήμιο Oxford University, και σύμφωνα με όσα δήλωσε στους Times θεωρεί 80% πιθανό το εμβόλιο που αναπτύσσει η ομάδα της να λειτουργήσει.
Τις επόμενες δυο εβδομάδες αναμένεται να ξεκινήσουν οι κλινικές δοκιμές σε ανθρώπους και αν τα πρώτα αποτελέσματα αποδειχθούν ενθαρρυντικά, η βρετανική κυβέρνηση είναι πρόθυμη να χρηματοδοτήσει την παρασκευή εκατομμυρίων δόσεων του εμβολίου νωρίτερα από ότι προβλέπουν τα σχετικά πρωτόκολλα, ώστε να είναι άμεσα διαθέσιμο σε περίπτωση που οι δοκιμές στεφθούν με επιτυχία.
Ένα φάρμακο που θα αντιμετωπίζει την νόσο Covid-19 που προκαλεί ο κορονοϊός, μπορεί να είναι έτοιμο ακόμα νωρίτερα, με τον Σωτήρη Τσιόδρα να εκτιμά ότι μπορεί να είναι διαθέσιμο σε τρεις με τέσσερις μήνες. Πάντως, αρκετοί ειδικοί εκτιμούν ότι η επιστροφή στην κανονικότητα θα επιτευχθεί μόνο με την ανακάλυψη του εμβολίου που θα εξασφαλίζει ανοσία.
Ακόμα κι αν η απαγόρευση άσκοπων μετακινήσεων περιορίσει ικανοποιητικά την εξάπλωση μέσα στις επόμενες εβδομάδες, τα μέτρα κοινωνικής αποστασιοποίησης και εργασίας από το σπίτι θα παραμείνουν αναγκαστικά για καιρό, καθώς θα εξακολουθεί να υφίσταται ο φόβος μόλυνσης με τον ιό, που προκαλεί την νόσο προσβάλλοντας το αναπνευστικό σύστημα και προκαλώντας σε μικρό ποσοστό των ασθενών εγκεφαλικές βλάβες.
Η ομάδα της Γκίλμπερτ, μία από τις δεκάδες σε όλο τον κόσμο στην «κούρσα» του εμβολίου, θεωρείται η πιο εξελιγμένη στην Βρετανία. Όπως αναφέρουν οι Times, η καθηγήτρια εργάζεται εφτά ημέρες την εβδομάδα για να επιταχύνει τα στάδια της ανάπτυξης. «Νομίζω ότι υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να δουλέψει, με δεδομένα άλλα πράγματα που πετύχαμε με αυτόν τον τύπο εμβολίου. Δεν είναι απλώς ένα προαίσθημα, κάθε εβδομάδα έχουμε περισσότερα δεδομένα να επεξεργαστούμε. Προσωπικά το θεωρώ 80% πιθανό»
Οι πρώτες δοκιμές ασφαλείας θα ξεκινήσουν σύντομα, και θα ακολουθήσουν περισσότερες μελέτες, προκειμένου να διαπιστωθεί αν το εμβόλιο μειώνει σημαντικά τον κίνδυνο μόλυνσης. Ως μέτρο σύγκρισης, τα εμβόλια για την εποχική γρίπη είναι αποτελεσματικά σε ποσοστό 40% με 60%, ανάλογα με το εκάστοτε στέλεχος της γρίπης.
Οι συνθήκες του lockdown κάνουν πιο δύσκολες τις δοκιμές ενός εμβολίου όταν ο ιός δεν εξαπλώνεται, όπως εξηγεί η Γκίλμπερτ. Ωστόσο αν μία από τις χώρες όπου θα δοκιμαστεί το εμβολίο, αποδειχτεί ότι είχε μεγαλύτερη εξάπλωση του ιού, τότε τα τεστ αποτελεσματικότητας θα ολοκληρωθούν ταχύτερα. «Αυτή είναι στρατηγική για να μειώσουμε τον απαιτούμενο χρόνο».
Ερωτηθείσα αν στο πιο αισιόδοξο σενάριο το εμβόλιο θα είναι έτοιμο τον Σεπτέμβριο, απαντά: «Ναι, και αυτός πρέπει να είναι ο στόχος μας». «Είναι στα όρια του δυνατού, αν όλα προχωρήσουν άψογα», λέει χαρακτηριστικά, ενώ αρκετοί επιδημιολόγοι δεν αποκλείουν επιστροφή δεύτερου κύματος κορονοϊού στο βόρειο ημισφαίριο, με την έλευση του φθινοπώρου. Εξάλλου άγνωστο παραμένει πως θα συμπεριφερθεί ο ιός και μέσα στο καλοκαίρι. Η Γκίλμπερτ είναι συγκρατημένη: «Κανείς δεν μπορεί να υποσχεθεί ότι θα λειτουργήσει», υπενθυμίζει.
Η παρασκευή εκατομμυρίων δόσεων μπορεί να διαρκέσει μήνες και η καθηγήτρια λέει ότι είναι σε επαφή με την βρετανική κυβέρνηση ώστε να προχωρήσει η παραγωγή πριν καν τα τελικά αποτελέσματα. Όπως μεταδίδουν οι Times, υπουργοί πιστεύουν ότι αν ένα εμβόλιο φαίνεται βιώσιμο, θα άξιζε το κόστος μερικών δεκάδων εκατομμυρίων λιρών, ώστε να είναι άμεσα διαθέσιμο όταν τελειώσουν οι κλινικές δοκιμές, δεδομένου του οικονομικού κόστους του lockdown.
Αξίζει πάντως να σημειωθεί πως η πλειονότητα των επαγγελματιών του κλάδου, εκτιμούν ότι το πρώτο διαθέσιμο εμβόλιο για το ευρύ κοινό, δεν θα κυκλοφορήσει πριν από 12 με 18 μήνες – ανάλογα με την πορεία των ερευνών και τα αποτελέσματα από τις μακροχρόνιες κλινικές μελέτες.