Η ψυχίατρος Λίνα Φιλιππιάδου, ειδικευόμενη ψυχίατρος και μέλος του Α.Σ. ΠΑΟΚ, η οποία μοιράστηκε τις συμβουλές της σχετικά με την ψυχική υγιεινή τις δύσκολες μέρες της καραντίνας, δίνει στον κόσμο χρήσιμες συμβουλές για την επιστροφή στην κανονικότητα.
“Όλοι γύρω μας μιλούν και αναρωτιούνται για την επιστροφή στην επικείμενη κανονικότητα. Πόσες φορές δεν μετρήσαμε αντίστροφα τις μέρες και δεν αναρωτηθήκαμε εμείς οι ίδιοι αλλά και γνωστοί μας, ποιο θα είναι το πρώτο πράγμα που θα κάνουμε ή το πρώτο μέρος που θα επισκεφτούμε όταν τελειώσει όλο αυτό;
Κάποιοι προτιμούν να ονειρεύονται και να σχεδιάζουν την μετα-καραντίνα εποχή όπως ακριβώς και οι μαθητές σχεδιάζουν το καλοκαίρι τους μετά το τέλος των εξετάσεων. Ανυπομονησία, έξαψη, χαρά και μία ετοιμότητα για εξόρμηση σε αγαπημένα πρόσωπα ή ακόμη και σε υπηρεσίες που δεν μπορούσαμε να απολαύσουμε εδώ και κάποιο καιρό.
Ωστόσο, ίσως τα πιο κατάλληλα ψυχολογικά εφόδια για να είμαστε προετοιμασμένοι για την επιστροφή στην κανονικότητα, να είναι η ψυχραιμία, η ευελιξία και η ικανότητα για προσαρμογή. Ο Covid-19 δεν έχει εξαλειφθεί και η πιθανή έλευση ενός δεύτερου κύματος εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό σύμφωνα με τους ειδικούς από την συμπεριφορά που θα επιδείξουμε καθώς και το σεβασμό στα όρια που θα κληθούμε να βάλουμε στον ίδιο μας τον εαυτό. Παράλληλα το αίσθημα της ανυπομονησίας, πιθανόν να υποκρύπτει τα βαθύτερα αισθήματα αγωνίας, θυμού, οργής, αβεβαιότητας και ανασφάλειας τα οποία κατά ένα μεγάλο βαθμό να συνεχίζουμε να διατηρούμε από την καραντίνα αλλά να αδυνατούμε να αντιληφθούμε, όπως αδυνατούμε ίσως να συλλάβουμε και τις προκλήσεις και τις δυσκολίες που κρύβει μέσα της αυτή η νέα κανονικότητα.
Άλλωστε δεν αποκλείεται πολλοί άνθρωποι να εμφανίσουν, ανεξάρτητα από το εάν είχαν στο ιστορικό τους κατάθλιψη ή αγχώδη διαταραχή, σημεία και συμπτώματα διαταραχής μετατραυματικού stress. Η διαταραχή μετατραυματικού stress είναι μία κλινική ψυχιατρική οντότητα που εμφανίζεται μετά από ένα ιδιαίτερα ψυχοπιεστικό ή τραυματικό συμβάν στη ζωή ενός ανθρώπου. Είναι πιθανό λοιπόν, κάποιοι α να βιώσουν μία προσκόλληση σε αρνητικές σκέψεις και συναισθήματα, απώλεια ενδιαφέροντος για δραστηριότητες που άλλοτε έμοιαζαν ευχάριστες πριν την πανδημία, αποφυγή δραστηριοτήτων, άγχος, κρίσεις πανικού, διαταραχές ύπνου και όρεξης και γενικότερα μία λειτουργική έκπτωση ως προς τις υποχρεώσεις της καθημερινότητας.
Μία πολύ σημαντική παράμετρος που πιθανόν να συμβάλλει στην αρνητική ψυχολογία των πολιτών, στο κατά τα άλλα ποθητό διάστημα της επιστροφής στην κανονικότητα, είναι η αγωνία για την επαγγελματική τους ζωή καθώς και το αν θα μπορέσουν να ανταπεξέλθουν οι επιχειρήσεις τους οικονομικά στις νέες συνθήκες. Αυτό που ίσως θα πρέπει να αντιληφθούμε είναι ότι τόσο η πανδημία όσο και η επιστροφή στις ζωές μας, ενέχουν σε μεγάλο βαθμό το απρόβλεπτο και την αβεβαιότητα.
Πιθανή ύφεση, ανεργία, απώλεια μέρους του εισοδήματος καθώς και η αναθεώρηση των διαπροσωπικών σχέσεων με ότι αυτό συνεπάγεται κατά τη διάρκεια του προηγηθέντος εγκλεισμού, πλέον αναδύονται στην επιφάνεια και μας φέρνουν σε επαφή με μία νέα πραγματικότητα: ποια είναι η ζωή που πήρα πίσω μετά την πανδημία; Που κολυμπώ πια; Σε βαθιά άγρια θάλασσα; Σε βαλτωμένα ή σε ασφαλή και καθαρά νερά; Τι μου έχει απομείνει από αυτό που ήξερα ως πραγματικότητα;
Πανδημία και επιστροφή στην κανονικότητα λοιπόν, θα λέγαμε πως είναι οι δύο άκρες του νήματος που ενώνονται και μας καλούν να ανταπεξέλθουμε στις νέες συνθήκες. Πιθανόν λοιπόν, η κανονικότητα, να μην είναι έτσι όπως πολλοί την ονειρεύονται και την σκιαγραφούν στα social media, ένα πάρτυ, μία εκτόνωση, μία ευκαιρία για brunch ή ποτό, μία έξοδος ή ένα κοκτέιλ στις παραλίες, αλλά μία ακόμη δοκιμασία, με πρωτόγνωρες προκλήσεις, μία νέα περίοδος κρίσης που θα πρέπει να επιδείξουμε αντοχή, υπομονή, ανοχή στο απρόβλεπτο, οργάνωση, ψυχραιμία και ευελιξία.
Πάνω από όλα όμως να μην ξεχάσουμε να πιάσουμε το χέρι του διπλανού μας και να αφουγκραστούμε και τις δικές του ανάγκες. Γιατί αυτήν την κρίση πρέπει να την περάσουμε μαζί και όχι απομονωμένοι και διαλυμένοι.
Και ας μην ξεχνάμε πως μπορεί μία τέτοια κρίση να μην μπορούσε ούτε να προβλεφθεί ούτε και να αποφευχθεί, αλλά ίσως μπορεί να χρησιμοποιηθεί. Γιατί όπως είπε και ο Νίκος Καζαντζάκης “σα δεν φτάσει ο άνθρωπος στην άκρη του γκρεμού, δεν βγάζει στην πλάτη φτερούγες να πετάξει”.
Καλή μας συνέχεια στη νέα μας πραγματικότητα”.