Η Βελέζ Μόσταρ είναι το καμάρι της πόλης του Μόσταρ και είναι η ποδοσφαιρική ομάδα που εδρεύει σε μια από τις πιο όμορφες πόλης της Βοσνίας, αν και τα τελευταία χρόνια έχει μπει για τα καλά στο μάτι της Βελέζ, η Ζρινίσκι.
Η πόλη είναι γνωστή που εδρεύει η πιθανή αντίπαλος του ΠΑΟΚ στον τρίτο προκριματικό γύρο του Conference League (αν περάσει από την Λέφσκι Σόφιας) από την περίφημη τοξοτή γέφυρα του ποταμού Νερέτβα, που ενώνει τα δύο τμήματα της πόλης και είναι μνημείο της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς.
Η γέφυρα καταστράφηκε κατά τη διάρκεια του Γιουγκοσλαβικού Εμφύλιου τη δεκαετία του ‘90 και ανακατασκευάστηκε.
Το Μόσταρ είναι η πατρίδα του Ντούσαν Μπάγεβιτς, ο οποίος ξεκίνησε τόσο την ποδοσφαιρική, όσο και την προπονητική του καριέρα από τη Βελέζ, προτού γράψει τη δική του ξεχωριστή ποδοσφαιρική ιστορία στη χώρα μας. Ο Μπάγεβιτς έχει περάσει και από τον πάγκο του ΠΑΟΚ, κατακτώντας ένα Κύπελλο στον τελικό κόντρα στον Ολυμπιακό το 2001.
Η Βελέζ ιδρύθηκε στις 26 Ιουνίου 1922 στο Μόσταρ, που τότε αποτελούσε τμήμα της ενωμένης Γιουγκοσλαβίας.
Πήρε το όνομά της από το ομώνυμο παρακείμενο βουνό, το οποίο με τη σειρά του έλκει την ονομασία του από τη σλαβική θεότητα Βέλεζ. Οι μεγαλύτερες επιτυχίες της ομάδας με σήμα το κόκκινο αστέρι, είναι τα δύο Κύπελλα Γιουγκοσλαβίας που κατέκτησε το 1981 και το 1986, η πρόκρισή της στην προημιτελική φάση του Κυπέλλου ΟΥΕΦΑ την περίοδο 1974-1975 και η κατάκτηση του Βαλκανικού Κυπέλλου το 1981. Στην περίοδο του πρωταθλήματος της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης δεν έχει να επιδείξει κάποιο τίτλο.
Η Βελέζ υποστηρίζεται κυρίως από το μουσουλμανικό στοιχείο του Μόσταρ και των γύρω περιοχών, ενώ η μεγάλη της αντίπαλος είναι η Ζρινίσκι, την οποία υποστηρίζουν οι κροατικής καταγωγής κάτοικοι της πόλης και η οποία έχει να επιδείξει τίτλους στις διοργανώσεις της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης.
Τα τελευταία χρόνια έχει αντιμετωπίσει πολλά προβλήματα ειδικά διοικητικά και οικονομικά.
Τον Ιούνιο του 2015 εξαγοράστηκε από τον πρόεδρο του Βοσνιακού Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος, Νέρμιν Νίκσιτς, όμως τα πράγματα γρήγορα έγιναν πολύ άσχημα καθώς ο σύλλογος απέτυχε, να πληρώσει τους μισθούς των παικτών, να απολυθούν επανειλημμένα προπονητές και οι οπαδοί ενεπλάκησαν σε καυγάδες με παίκτες της ομάδας!
Έναν χρόνο αργότερα, τα ηνια ανέλαβε ο Σεμσουντίν Χάσιτς διευθυντής της τοπικής φαρμακευτικής εταιρείας Hercegovinalijek.
Το 2017–18 με μια εξαιρετική πορεία κατέκτησε την 3η θέση στο πρωτάθλημα της δεύτερης κατηγορίας, παίρνοντας την άνοδο για τα «σαλόνια» και άρχισε να κάνει δειλά-δειλά βήματα ως νεοφώτιστη. Η επιστροφή στην μεγάλη κατηγορία δεν ήταν τόσο εύκολη όσο αναμενόταν, διασφαλίζοντας την παραμονή της έστω και δύσκολα ειδικά την πρώτη σεζόν.
Το 2019-20 έκανε μια απίθανη σεζόν και πήρε την τρίτη θέση επιστρέφοντας σε ευρωπαϊκή διοργάνωση μετά το 1988-89!
Στην πρώτη έκδοση του Conference League η Βελέζ απέκλεισε την Κόλερεϊν από την Βόρειο Ιρλανδία και μετά «σόκαρε» την ΑΕΚ περνώντας στην διαδικασία των πέναλτι, αλλά στην συνέχεια έπεσε πάνω στην Έλφσμποργκ και αποκλείστηκε. Η περσινή σεζόν έκλεισε με τον καλύτερο τρόπο αφού κέρδισε τον πρώτο τίτλο του Κυπέλλου Βοσνίας στην ιστορία της, μετά από μια διαδικασία των πέναλτι κόντρα στην Σεράγεβο.
Στο τέλος της σεζόν εκείνης ο επιτυχημένος Φέντα Ντούντιτς αποχώρησε από την ομάδα και τα ηνία πήγαν στα χέρια του Αμάρ Όσιμ, έναν από τους πιο επιτυχημένους προπονητές ποδοσφαίρου της Βοσνίας.
Μια ομάδα που βασίζεται στους εγχώριους παίκτες και είναι χαρακτηριστικό ότι στο ρόστερ της είναι όλοι Βόσνιοι, εκτός από έναν Σέρβο και έναν Κροάτη!
Υπάρχουν αρκετοί νέοι παίκτες στην Βελέζ, αφού έκανε συνολικά επτά μεταγραφές – ελεύθερων – παικτών.
Δεν υπάρχει κάποιο μεγάλο όνομα που ξεχωρίζει, με τον Αμάρ Όσιμ να έχει δύσκολο έργο και το πρωτάθλημα να έχει αρχίσει ήδη στην Βοσνία. Στην πρώτη αγωνιστική η Βελέζ έμεινε στο 1-1 με την Ποσούσιε και ο στόχος είναι μια ακόμα έξοδος στην Ευρώπη είτε μέσω πρωταθλήματος, είτε μέσω Κυπέλλου.
Το γήπεδο που παίζει είναι το «Ροντένι» χωρητικότητας 7.000 θέσεων, αλλά επειδή η έδρα της δεν πληροί της προδιαγραφές της UEFA για την διοργάνωση τα εντός έδρας παιχνίδια της στην Ευρώπη τα παίζει ως γηπεδούχος στο «Γκρμπάβιτσα» του Σαράγεβο, γήπεδο που ανήκει στην Ζελέζνιτσαρ.
